هر تابستان در استادیوم مرکزی ویمبلدون، فدرر آزمایش سگ پاولوف* را در “سرویسگیم” های خود انجام میدهد.
سرویس راجر فدررشما اغلب از حریفان فدرر میشنوید که تنیسباز سوئیسی از هیچ الگوی خاصی در سرویسهای خود بهره نمیبرد و غریزی بازی میکند. آنها کاملا در اشتباه هستند. حقیقت این است که فدرر بیشتر از هر کس دیگری در مورد استراتژیهای تنیس در چمن فکر میکند.
در طول مسابقات ویمبلدون سال گذشته، سرویس مورد علاقه فدرر در تمام مراحل بازی، به سمت کنارهها بوده است. تقریبا نیمی از آنها (۴۷ درصد) به طرفین، ۴۲ درصد به طرف T و ۱۱ درصد به سمت بدن فرود آمدند. هنگامی که فدرر از سمت چپ زمین سرویس میزد، ۵۲ درصد از آنها به سمت راست محوطه سرویس حریف ارسال میشدند.
اما بررسی عمیقتر نشان میدهد، فدرر در ۲ امتیاز اول هر گیم تمایل دارد به کنارهها سرویس بزند. وقتی استاد سوییسی ۳۰-۰ پیش میافتد، بر اساس قانون شرطی شدن پاولوف، حریفش انتظار یکی دیگر از همین سرویسها را دارد. به همین دلیل، قهرمان سریالی ویمبلدون، توپ بعدی را به سمت T میفرستد. ممکن است این کار ساده به نظر برسد، اما طبق تحلیل کریگ اوشانسی، این الگوی فدرر در سرویس زدن، چیزی نیست که همه متوجه آن شده باشند. در جهان چمنِ فدرر، حریفان مانند سگ پاولوف از او بازی میخورند. وقتی فدرر ۴۰-۰ پیش میافتد، برای سردرگم کردن حریفانش، تمایلی بهاستفاده از سرویس مورد علاقه خود نشان نمیدهد و یک سرویس متفاوت را برای برهم زدن افکار حریف ارسال میکند. در این حالت معمولا از یک سرویس محکمتر بهره میگیرد یا توپ را به سمت بدن حریف میفرستد. اگر امتیاز را هم از دست بدهد، مشکلی به وجود نیامده است. در واقع این حرکت میتواند در سرویسگیمهای بعدی نیز به کمک او بیاید؛ زیرا حریف تحت تاثیر این است که فدرر از الگوی خاصی در سرویسهای خود پیروی نمیکند.
*نظریه شرطی شدن کلاسیک که نخستین بار توسط ایوان پاولوف، دانشمند روس ارائه شد، بر اساس مشاهدات او از غذا دادن به سگها شکل گرفته است. او متوجه شد که بزاق سگها، صرفا با دیدن کسی که قبلا به آنها غذا داده است، ترشح میشود، حتی اگر آن شخص اکنون غذایی همراه نداشته باشد.